Nizamülmülk Sözleri ve Hayatı

Şu cihanda bana ilimden daha yakın bir dost bulunmaz. İlim hazineye bedeldir; zira hazineyi sen muhafaza edersin, ilim ise seni muhafaza eder.

Hükümdarı diğerlerinden ayıran fark onun hükmünün geçmesidir.

Devletin vazifelendirdiği birisi, mazlumun, yetim ve fukaranın hakkını yerse, vay o devletin haline!

Hakk, şerleri hâyr eyler, güneş bir doğsun, Allâh'ın yardımı bize erişecek...

Eğer imamın namazı bozuk olursa, bütün o kavmin namazı bozuk olur...

Hükümdar diğer hükümdarlardan daha şerefli ve itibarlı olmak dilerse kendi ahlakını iyi hasletlerle donatıp süslemelidir.

Nimete küfran eyleyenlerin kökünü kazıyarak dine dost küfre hasım olur. Hakkın dinine destek olarak Allah'ın izniyle nefsani arzulara ve sapkınlıklara kök söktürür.

Bütün ümitler ümitsizliğin arkasından gelir.

Padişahların zekâlarının keskinliği bin kişilik ordudan daha evladır.

Kızgınlığın aklına değil, aklının kızgınlığına galip gelmesi lazımdır.

Yönetici, yapacağı her işte Allah'ın rızasını gözetmeli, O'nun emrine boyun eğerek, yoluna ve kuluna hizmet etmelidir.

Bir kimse kendini çok akıllı bilir de, kimse ile istişare etmezse, en akılsızların dahi yapmayacağı yanlışı yapar, utanacağı işleri işlemekten kendini kurtaramaz.

Endişeye mahal yok, Hakk şerleri hayr eyler, güneş bir doğsun, Allah'ın yardımı bize erişecek ve dediklerimi yerine getirirseniz inşallah hayırsıyla muradımız üzre devredecektir felek.

Bugün fırsat var iken iyilik eyleyelim çünkü yarın acizlik ve çaresizlik dedikleri çetin gün çatar da fırsat kaçar.

Bir şeyin sayısı arttıkça değeri düşer ve saygınlığı azalır.

Eğer bir kimse bir şey söylerse, tahkik edinceye kadar onu işitmeyiniz. Zira, bu işte acale edenler, ondan sonra pişman olurlar, o zamand da fayda etmez.

Padişah insaflı ve adil olunca, reayanın işi hep sükun bulur. En iyisini Allah bilir...

Acele karar vermek, kudretli kişilerin değil, zayıfların işidir.

Kişioğlunun olgunluğu ve aklı, kendisini öfkelenmemekte gösterir.

Dünyada hiçbir iş cömertlikten ve ekmek vermekten daha iyi değildir...

Devlet adamı zulmetmemeli, zulmetmiyorsa bile vazifelendirdiği adamların zulmedip etmediğini bilmelidir. Yoksa mazlumların ettiği ah, eninde sonunda dönüp kendisini bulacaktır.

Son nefesime kadar bu iyiliğinizi unutmayacak size teşekkürü daima bir borç bileceğim.

Bir kişiye birden fazla iş yükleyip, onlarca kişiyi işsiz bırakmak akıl kârı değildir.

Yiyecek ekmeğim var ise hayatımın geri kalanını selamet içinde geçireyim.

Öyle insanlar vardır ki, dostlukları ile düşmanlıkları arasında bir fark yoktur. En iyisi, bu tür insanlardan uzak durmaktır.

İnsanın mükemmelliği ve aklı kızmasındadır; eğer kızarsa kızgınlığın aklına değil aklının kızgınlığına galip gelmesi lazımdır.

Bütün insanların kabiliyetlerine göre bir işi olmalı, bunun aksine hareket edilmesine padişah izin vermemeli.

İlim hazineye bedeldir; zira hazineyi sen muhafaza edersin, ilim ise seni muhafaza eder.

Ordu, devlet başkanının emrine her zaman amade olmalıdır.

Mazdek, 'mal insanlar arasında ortaktır' diyordu. Çünkü insanlar, tanrı'nın kulları ve adem'in çocuklarıdır. Her biri ihtiyacına göre ötekinin malını kullanmalı ve hiç kimse bu haktan yoksun kalmamalıdır. Herkes malca eşit olmalıdır. Mazdek'in bu sözleri üzerine herkes malını ortaklığa koymuştu.

İlmin değeri de diğer mumların kendisinden ışık aldığı enerji kaynağına benzer.