İmam-ı Şafii Sözleri ve Hayatı

Tart seni tartanı, neyle tartıyorsa seni
Ve seni tarttığı şeyi tart.
Sana gelene git elbet
Sana cefa edenden çek elini eteğini.

Dostlar ile yapılan sohbetten sevimli bir hareket yoktur. Dostların ayrılığı kadar da gam ve keder veren şey yoktur.

Resululahin ve esbabının yolunda olmayanı havada uçar görsem, yine doğruluğunu kabul etmem.

İlim öğren, kimse âlim olarak doğmaz, ilim sahibi ile cahil bir olmaz.

Kanaatkâr olmak, rahatlığa kavuşturur.

İnsanlar arasında hata ve ayıbın çok olsa bile, ahlakın; iyilik, cömertlik ve vefa sözünde durmak olsun, iyilik ve cömertliğin ile, hata ve ayıplarını ört. Cimriden iyilik bekleme. Çünkü cehennemde, susuz kimseye şu yoktur.

İlmi, kibirlenmek, kendini büyük görmek için isteyenlerden hiçbiri felah bulmuş değildir. Ama ilmi tevazu için, âlimlere ve insanlara hizmet için isteyen, elbette felah bulur, kurtulur.

Kendini hak ile meşgul etmezsen, batıl seni işgal eder.

Bir kavmın büyüğünün ilmi yoksa, herkes ona yönelip geldiği zaman o küçüktür. Kavmın makam ve mertebe sahibi olmayan ve ilim sahibi olan küçüğü, ilmi meclislerde kavmın büyüğüdür.

Kendini bilmeyene ilim öğreten, ilmin hakkını zayı etmiş olur. Layık olandan ilmi esirgeyen de, zulmetmiş olur.

İlim öğrenmek, nafile ibadetten üstündür.

Başımda ağaran saçların ortaya çıkmasıyla, nefsimin ateşi sönüp gitti. Başımda beyaz saçların yanmasıyla, benim gecem oldu. (çünkü bunlar, ölümün habercileri idi.) İhtiyarlığın habercileri yanaklarıma indikten sonra, ben nasıl rahat yaşarım, insanın ömrün

Hiçbir kimse yoktur ki, dostu ve düşmanı olmasın. Madem ki böyledir, o halde allahü teâlâya itaat edenlerle beraber bulun, onları sev.

Gururlanıp böbürlenmek, adı ve bayağı kimselerin vasfıdır.

Allahü teâlâyi sevdiğini söylersin, halbuki, ona isyan edersin. Böyle sevgi olmaz. Eğer sevginde samimi olsaydın, allahü teâlâya itaat ederdin. Çünkü seven, sevdiğine itaat eder.

Hiç bir vakit yoktur ki, ilim mütalaası, hüzün ve kederi yok etmesin, ilmi mütalaa, kalbin en ince ve en gizli noktalarını harekete geçirir, insanda yüce duygular uyandırır.

Bütün düşmanlıkların sevgiye dönüşmesi umulur. Fakat hasetten dolayı ölan düşmanlık böyle değil.

Öğrenmenin acısını bir müddet tatmayan, hayatı boyunca cehaletin zilletini yudumlar.

Hakkı doğruyu kim söylerse söylesin kabul ediniz.

Dünyada zahid ol, dünya malına bağlanma! Ahireti isteyici ol, onun için çalış! Her işinde allahü teâlâyi hatırla. Böyle yaparsan, kurtulmuşlardan olursun. Ruhsat ve teviller ile uğraşan âlimden fayda gelmez.

Sadık dost, arkadaşının ayıplarını görünce ihtar eder, ifşa etmez.

İnsanları tamamen razı ve memnun etmek çok zordur. Bir kimsenin bütün insanları kendinden hoşnut etmesi mümkün değildir. Bunun için kul, daima rabbını razı ve memnun etmeye bakmalı, ihlas sahibi olmalıdır.

Dünyada en huzursuz kimse, kalbinde haset ve kin taşıyanlardır.

İbret almak istersen, hata sahibi kişilerin akibetlerine bak da kalbini topla.

Senden görüşünü istemeyene, görüşünü verme. Çünkü böyle yaparsan, övülmediğin gibi, görüşün de o kimseye fayda vermez.

İki kişinin, darıldıktan sonra birbirinin ayıplarını ortaya çıkarması, münafıklık alametidir.

Kalbine ilahi bir nur penceresinin açılmasını isteyen şu dört şeyi yapsın: 1- günün belli bir vaktinde yalnız kalsın ve huzura dalsın. 2- midesini pek fazla doyurmasın. 3- şefih kimselerle düşüp kalkmayı bıraksın, kötü kimselerle düşüp kalkmasın. 4- iliml

Şefih ve cahil bir kimse konuşunca ona cevap verme. Sükut, ona cevap vermekten daha hayırlıdır.

Senden daha çok mali ve parası olan kimseyi kıskanma. O malına ve parasına hasretle olur. İbadeti ve taati çok olan kimselere gıpta et. Yaşayanlar da sonunda ölecekleri için, onların dünyalıklarına özenmeye değmez.

Müslümanların önderi imam-ı a'zam ebu hanife memleketleri ve içerisinde yaşayanları, ilmiyle verdiği hükümlerle süsledi. Doğuda, batıda ve küfe'de onun bir eşi yoktur. Allahü teâlâ ona rahmet eylesin.

Sadık dost, arkadaşının hüzün ve sevinçte ortağı olandır.

Herkese akıllı denmez. Akıllı kimse, kendisini her türlü kötülükten koruyandır.

Sana gelene sen de git. Sana kötülük ve eziyet edene sen eziyet etme.

Bütün düşmanlıkların aslı, kötü kimseler ile dostluk etmek ve onlara iyilik yapmaktır.

Ey insan, dilini muhafaza et, seni sokmasın. Çünkü o, büyük bir yılandır. Kabirlerde, kahraman ve cesur kimselerin bile kendileriyle karşılaşmaktan çekinip, dilinin kurbanı giden nice kimseler vardır.

İlim öğrenmek için üç şart vardır: hocanın maharetli, talebenin zeki olması ve uzun zaman.

Dünya sevgisi ile Allah sevgisini bir arada toplarım iddiasında bulunmak, yalandır.

Âlimlerin güzelliği, nefslerini ıslah etmeleridir, ilmin süsü, şüpheli şeylerden sakınmak, yumuşak olup, sertlik göstermemektir.

Haksız sözleri tasdik eden, dalkavuk ve iki yüzlüdür.

Dünyanın sevinci de, kederi de, bolluğu da, darlığı da devamlı değildir. Kanaatkâr bir kalbe sahip olduğun zaman, sen ve dünyaya sahip olan kimse eşitsiniz. Ölüm, kimin yanına gelirse, artık onu ölümün elinden kurtaracak ne yer ve ne de gök vardır. Gerçi

Başkalarını senin yanında çekiştiren, senin bulunmadığın yerde de seni çekiştirir.

İlim, ezber edilen şey değil, ezber edilen şeyden temin edilen faydadır.

Sadık dost ve halis kimya az bulunur, hiç arama!

Sırrını saklamasını bilen, işinin hakimidir.

Dünyayı ve yaradanını bir arada sevdiğini söyleyen kimse yalancıdır.

Dünya işlerinde bir darlığa ve sıkıntıya düşen kimse, ibadete yönelmelidir.

İlmi sevmeyende hayır yoktur. Böyle kimselerle dostluk ve bağlılığını kes. Çünkü, ilim kalblerin hayatı, gözlerin aydınlığıdır.

Allahü teâlâyi bilen necat (kurtuluş) bulur. Dininde titizlik gösteren, kötülüklerden kurtulur. Nefsini ıslah eden saadete kavuşur.

Resulullahtan sonra insanların en üstünü hz. Ebu bekir, sonra hz. Ömer, sonra hz. Osman, sonra hz. Ali'dir.

Kimin düşüncesi, arzusu, maksadı yemek içmek (dünya) işe; kıymeti, bağırsaklarından çıkardığı kazurat kadardır.

Hizmet edene, hizmet edilir.