Descartes Sözleri ve Hayatı

Cahillerle ne zaman tartışsam, hep kaybettim.

İyi bir kafaya sahip olmak yetmez; mesele onu iyi kullanmaktır.

Oysaki mutluluk tam bir iç hoşnutluğudur.

Fakat kendimize küçük bir yarar sağlamak için başkalarına zarar vermekten de kaçınmalıyız.

Üzüntülerimizin, pişmanlıklarımızın tek nedeni kararsızlıktır.

Düşünmek için vakit olduğu halde ayaküstü karar vermek de doğru değildir.

Herkesin mutluluğu kendi elindedir.

Övülmeye değer tek şey erdemdir.

Şüphe etmek doğruya ulaşma yolunda atılan ilk adımdır.

Gerçeği arayanın, yaşamında bir kez, tüm nesnelerden gücü yettiği ölçüde kuşku duyması gerekir.

Düşünüyorum, demek ki varım.

İnsan, kaynağından emin olmadığı her şeyden kuşku duymalıdır.

Düşünmeye son verseydim, aynı zamanda olmaya ya da var olmaya da son verirdim.

Zira iyi bir zihne sahip olmak yeterli değildir, esas olan onu iyi kullanmaktır.

Gerçeği bilgisine ulaşmamıza engel olan güçlüklerin ve hataların üstesinden gelmeye çalışmak hakikaten de savaşlar vermeye benzer.

İnsan yaşamı pek çok yanılgıya mahkumdur ve doğamızın zayıflık ve sakatlığını zorunlu olarak kabul etmek gerekir.

İnsanın anlama yetisi, anlama yetisinin sınırlı olduğunu anlayabilecek kadar geniştir.

İyi bir kafaya sahip olmak yetmez; mesele onu iyi kullanmaktır.

Yalnızlık, bir daha kırılmayacağın ve üzülmeyeceğin bir huzurdur. Onu çekilmez yapan tek şey ise 'yenilmişlik' duygusudur.

Büyük karakterler, en büyük erdemlere olduğu kadar en büyük kötülüklere de yatkındırlar.

Öğrenmek için ise yararlanabildiğimiz dört nitelik mevcuttur: zekâ, hayal gücü, duyular ve bellek.

İyi bir kafaya sahip olmak yetmez; mesele onu iyi kullanmaktır.

Akıllı olmak bir şey değil, mühim olan o aklı yerinde kullanmaktır.

Unutma, sana ışık tutanlara sırtını dönersen, göreceğin tek şey kendi karanlığın olur.

Rüyalarımda şunu bunu yaptığımı, şuraya buraya gittiğimi görürüm; uyanınca da hiçbir şey yapmamış, hiçbir yere gitmemiş olduğumu, uslu uslu yatakta yattığımı anlarım. Benim şu anda da rüya görmediğim, hatta bütün hayatımın bir rüya olmadığı güvencesini bana kim verebilir? İşte bütün bunlardan, içinde bulunduğum dünyanın gerçekliği tümü ile şüpheli birşey oluyor.

Aldatmaz olduğu için de tanrı'nın bildirdiği doğrudur.

Aklın öğütlediği herşeyi tutkuya kapılmaksızın yerine getirmek için sağlam bir kararlılık gerekir. Bence erdem, bu karar sağlamlığıdır.

Düşünüyorum, o halde varım.

Kesin olan bir şey var. Bir şeyin doğruluğundan şüphe etmek. Şüphe etmek düşünmektir. Düşünmekse var olmaktır. Öyleyse var olduğum şüphesizdir. Düşünüyorum, o halde varım. İlk bilgim bu sağlam bilgidir. Şimdi bütün öteki bilgileri bu bilgiden çıkarabilirim.

Felsefe sözünden 'bilgeliği inceleme' anlaşılır. Bilgelikten de yalnız işlerimizde ölçülülük değil, aynı zamanda hayatımızı sürdürebilme, sağlığımızı koruma ve bütün zanaatların icadı için de insanın bilebildiği bütün şeylerin tam bir bilgisi anlaşılır. Bu bilginin böyle olması için de onun ilk nedenlerden çıkarılmış olması gereklidir. Böylece bu bilgiyi edinme yolunu öğrenmek için (ki asıl felsefe budur) bu ilk nedenleri, yani ilk ilkeleri aramakla işe başlamak gerekir. Bu ilkelerde de iki koşul bulunmaktadır. Birincisi; bu ilkeler o kadar açık ve apaçık olmalıdır ki insan aklı onları dikkatle incelemeye koyulduğunda doğruluklarından şüphe etmesin. İkincisi; geriye kalan başka bütün nesneler var olmadığı hâlde dahi ilkeler bilinebilmeli, fakat buna karşılık, ilkeler var olmayınca başka şeyler bilinmemelidir. Bundan sonra da ilkelere bağlı olan şeylerin bilgisini öyle ilkelerden çıkarmalıdır ki yapılan dedüksiyonların bütün devamınca apaçık olmayan hiçbir şeye rast gelinmesin.

Tanrı'nın bilgisinin mükemmel olması ve onun aldanmaz ve aldatmaz olması inancı, vahyin temelini oluşturur.

Unutma, sana ışık tutanlara sırtını dönersen; göreceğin tek şey kendi karanlığındır.

Benim bilgime güvenin bu bilgiler gerçekliği kanıttır kanıtlamak düşünmeyi gerektirir.

Unutma, sana ışık tutanlara sırtını dönersen, göreceğin tek şey kendi karanlığındır.

Felsefe bir bilimdir ve geometrik yöntemi metafiziğe uygulamak gerekir, felsefeyi kesin bir bilim yapmak için.

Şüpheyi, asla işlerimizi sevk ve idarede kullanmamalıyız.

Felsefesiz yaşamak, sahip olunan bir çift kapalı gözü açmaya hiç tenezzül etmemektir.

Tanrı'nın varlığı, bir hakikati ifade eden geometrik teorilerden daha hakikidir.

İyi kitaplar okumak, geçmiş yüzyılların en iyi insanlarıyla sohbet etmek gibidir.

Asırlar önce yaşayıp ölen büyük bilim adamlarıyla tanışıp görüşme fırsatını sadece kitaplar verir.

Önemli olan akıllı olmak değil, aklı yerinde ve zamanında kullanmaktır.

Eğer gerçeği gerçekten bilmek istiyorsan, yaşamında bir kez olsun bütün şeyler hakkında şüphe et.

Hakikatte ancak ve yalnız tanrı'dır ki tam olarak bilgedir, yani her şeyin hakikati hakkında tam bilgisi vardır; fakat denilebilir ki insanlar daha önemli hakikatler hakkında az ya da çok bilgi sahibi oldukları ölçüde, az ya da çok bilgelik sahibidirler. Bu noktada bütün bilginlerin hemfikir olamayacağı hiçbir şey bulunmadığını sanıyorum.